Kartka z kalendarza - dzień 43, 44 i 45 - Powstanie Warszawskie


W polskich rękach pozostaje jedynie placówka w gmachu YMCA przy ul. Konopnickiej. Nocą na 13. września dwie łączniczki AL przepływają na prawy brzeg Wisły. Zostają przyjęte przez gen. Rolę-Żymierskiego i marsz. Rokossowskiego. W ciągu dnia jednostki sowieckie wkraczają na Pragę. Niemcy wysadzają mosty. Wczesnym popołudniem Most Poniatowskiego, wieczorem mosty – Średnicowy i Gdański, tuż przed północą Most Kierbedzia. Najcięższe niemieckie ataki dążą do oderwania pozycji powstańczych od brzegów Wisły. Niemcy masakrują ogniem tereny zajęte przez powstańców na Powiślu czerniakowskim. Zdziesiątkowane oddziały AK są zmuszone do oddania Portu Czerniakowskiego, drugiej strony ul. Łazienkowskiej, ruin ul. Przemysłowej, Gazowni na ul. Ludnej, wycofując się na linię zabudowy Czerniakowa. Powstańcy wycofują się też z terenu szpitala św. Łazarza. Powiśle czerniakowskie zostaje odcięte od Śródmieścia. Nieudany kontratak oddziałów „Czata 4” w kierunku Książęcej na plac Trzech Krzyży załamuje się. Nie udaje się przywrócić łączności między Czerniakowem a Śródmieściem. Niemcy zdobywają gmach ZUS. Systematycznie niszczą większe budynki nalotami bombowymi i ostrzałem artyleryjskim. Ginie dowódca patrolu megafonowego BIP KG AK, kpr. pchor. rez. Bernard Mencel. W nocy 13/14 września następują pierwsze zrzuty sowieckie. W akcji biorą udział 282 samoloty. Tej nocy na teren Żoliborza, Śródmieścia i Powiśla trafia 30 ton żywności, 1200 granatów i 80 sztuk broni.


Po 4-dniowych walkach Armia Czerwona wspólnie z I Armią WP zajmuje całą Pragę i Saską Kępę. Oddziały 1 Dywizji LWP im. Tadeusza Kościuszki zajmują centrum Pragi. Wobec silnych ataków niemieckich na Czerniaków ppłk Jan Mazurkiewicz postanawia skoncentrować swoje oddziały bliżej brzegu Wisły, by w ten sposób zabezpieczyć teren, na którym armia sowiecka mogłaby uchwycić przyczółki. Ogromne straty w ludziach uniemożliwiają obsadzenie wszystkich barykad Powiśla czerniakowskiego. Ppłk „Radosław” podejmuje decyzję skrócenia linii frontu i utrzymania za wszelką cenę brzegu Wisły. Pozycje nad rzeką obsadzają resztki oddziałów „Zośka”, „Parasol”, „Czata” i „Kryska”. Zgrupowanie Kedywu i oddziały „Kryski” koncentrują się na niewielkim obszarze ograniczonym ulicami: Okrąg, Czerniakowską i Zagórną. W nocy z Powiśla czerniakowskiego przeprawiają się na praski brzeg dwie łączniczki celem nawiązania kontaktu z dowództwem Wojska Polskiego i Armii Radzieckiej. Z rejonu palcu Trzech Krzyży oddziały AK ponawiają próbę odbicia Szpitala Świętego Łazarza. Powstrzymany zostaje tu silny niemiecki kontratak. Niemcy przeprowadzają kolejną fazę operacji „brzeg Wisły”. Na Marymoncie, po ataku ogniowym, silne grupy piechoty i broni pancernej przeprowadzają zmasowane natarcia jednocześnie ulicami Słowackiego i Gdańską. Mimo zdeterminowanej obrony, oddziały „Żywiciela” nie są w stanie powstrzymać natarcia na otwartym terenie i wycofują się poza linię ul. Potockiej. Powstańcy tracą rozległy obszar od Bielan do ul. Krasińskiego. Zajmujący Marymont żołdacy mordują ludność cywilną. Na Mokotowie silnie bombardowana jest reduta „Alkazar” na rogu Odyńca i Al. Niepodległości. Naczelny Wódz podpisuje zarządzenie o mianowanie na stopień generała brygady Komendanta Okręgu Warszawa AK płk dypl. Antoniego Chruściela "Montera".
Wyjątkowe kartki z kalendarza! Tylko u nas możecie przeczytać wydarzenia ze wszystkich 63 dni Powstania Warszawskiego. Sprawdzajcie codziennie!